Wystawa „Obraz Treblinki w oczach Samuela Willenberga” w Sejmie RP
26 stycznia , w przeddzień Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu, w Sejmie odbyło się uroczyste otwarcie wystawy „Obraz Treblinki w oczach Samuela Willenberga”. Przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej ekspozycja składa się z 15 rzeźb Willenberga, które przedstawiają życie obozowe w Treblince, oraz towarzyszących im cytatów ze wspomnień artysty.
Na wernisażu wystawy obecny był wiceprezes IPN dr hab. Karol Polejowski. Powiedział on, że otwarcie ekspozycji w budynku Sejmu „jest ukoronowaniem trwającego już ponad trzy lata projektu edukacyjnego na kanwie wystawy, która obecna była w całej Polsce i którą już w drugiej połowie roku życzylibyśmy sobie pokazać na terenie Niemiec – w byłych niemieckich obozach koncentracyjnych i innych miejscach pamięci”.
Kolekcja z 15 rzeźb Samuela Willenberga została sprowadzona przez IPN z Izraela do Polski w 2020 roku. Pokazywana była w kilkunastu miejscowościach w całej Polsce, między innymi w miejscach byłych niemieckich obozów zagłady: w Bełżcu, Sobiborze i Majdanku. Planuje się prezentację wystawy również w byłych obozach koncentracyjnych i miejscach pamięci na terenie Niemiec, a także we Francji i w Austrii.
Samuel Willenberg (1923 – 2016) urodził się w Częstochowie. Po wybuchu wojny w 1939 roku jako ochotnik dołączył do Wojska Polskiego; został ciężko ranny w potyczce z armią radziecką w okolicach Chełma. Po ucieczce ze szpitala wojskowego znalazł się w Opatowie, skąd wywieziono go do obozu zagłady w Treblince. W Treblince spędził dziesięć miesięcy. Dołączył do buntu w obozie, który wybuchł 5 sierpnia 1943 roku: był jednym z 200 więźniów, którym udało się uciec.
Podczas powstania warszawskiego walczył w batalionie AK „Ruczaj”, później przeszedł do Polskiej Armii Ludowej. Po upadku powstania opuścił miasto wraz z ludnością cywilną, do końca wojny ukrywał się pod Warszawą. Po zakończeniu wojny służył w wojsku, później prowadził kurs samoobrony dla młodzieży żydowskiej. W 1950 roku razem z żoną i matką wyjechał do Izraela. Zmarł w 2016 roku w Tel Awiwie.
Willenberg zajął się malarstwem i rzeźbą dopiero na początku lat 90., po przejściu na emeryturę. W swoich rzeźbach i rysunkach przywoływał przede wszystkim wspomnienia z Treblinki. Wystawy jego prac odbywały się w Polsce kilkakrotnie, a sam artysta chętnie odwiedzał Polskę zarówno z grupami młodzieży izraelskiej, jak też samodzielnie.
Wystawa IPN „Obraz Treblinki w oczach Samuela Willenberga” dostępna jest również online: https://lastwitness.eu/.