„Los ukraińskich Żydów podczas Akcji Reinhardt w dystrykcie Galicja”

Prezentujemy treść pierwszego webinarium organizowanego przez Muzeum Getta Warszawskiego – „Los ukraińskich Żydów podczas Akcji Reinhardt w dystrykcie Galicja” (29/03). Prosto z Kijowa poprowadził je dr Anatolii Podolskiy, dyrektor Ukraińskiego Centrum Badań nad Holokaustem.

Galicja – bijące serce żydowskiej Europy, przed 1939 rokiem miejsce zamieszkania blisko 500–530 tys. Żydów – wraz w wybuchem II wojny światowej oraz następującej zaraz potem agresji ZSRR stała się granicą wpływów dwóch totalitarnych sił. Po operacji Barbarossa w 1941 roku okupacja sowiecka przeistoczyła się w nazistowską, postawiwszy życie tysięcy wschodnio-galicyjskich Żydów w stan ciągłego zagrożenia. Niemcy utworzyli tu Dystrykt Galicja, który został włączony do Generalnego Gubernatorstwa. Na jego terenie wprowadzono szereg dehumanizujących legislacji, w tym nakaz noszenia opaski z gwiazdą Dawida na ramieniu, oraz powstało ok. 50 gett. W 1942 roku dystrykt Galicja został objęty działaniami Akcji Reinhardt – operacji systematycznego mordowania Żydów na terenie Generalnego Gubernatorstwa, która pochłonęła niemal 2 miliony ludzkich istnień.

Dr Anatolii Podolskyi – dyrektor Ukraińskiego Centrum Badań nad Holokaustem (Kijów), wiodący współpracownik naukowy Wydziału Teorii i Historii Nauk Politycznych, dyrektor Centrum Historii i Kultury Żydów Instytutu Nauk Politycznych i Etnicznych im. I. Kurasa w Narodowej Akademii Nauk Ukrainy. W 1996 roku obronił rozprawę doktorską z zakresu historii pt. „Nazistowskie ludobójstwo Żydów na Ukrainie (1941-1944)”. Jest autorem ponad 90 artykułów na temat historii Żydów w Ukrainie, historii Holokaustu w Ukrainie i w Europie Wschodniej oraz nauczania o Holokauście, które opublikował w czasopismach naukowych Ukrainy, Niemiec, USA i Izraela.

Ukraińskie Centrum Badań nad Holokaustem (UCHS) powstało w 2002 roku. Jest organizacją pozarządową założoną we współpracy z Instytutem Studiów Politycznych i Etnicznych im. I. Kurasa w Narodowej Akademii Nauk Ukrainy. Główne kierunki działalności UCHS skupiają się na badaniach nad Holokaustem i edukacji o Holokauście. W badaniach naukowych dominują takie zagadnienia jak: regionalne aspekty Zagłady na ziemiach ukraińskich; odzwierciedlenie Holokaustu w mediach okupowanej przez nazistów Ukrainy; ideologia nazistowska i mechanizmy jej realizacji, antysemityzm i negowanie Holokaustu, badania porównawcze Holokaustu i innych przypadków ludobójstwa. UCHS organizuje konferencje naukowe i seminaria na wspomniane tematy. W ramach działań edukacyjnych UCHS współpracuje z nauczycielami historii w szkołach średnich i uczelniach wyższych zajmujących się edukacją na temat Holokaustu, angażuje się w tworzenie programów nauczania i podręczników dotyczących Holokaustu, organizuje coroczne konkursy studenckich prac badawczych i artystycznych. UCHS jest również aktywnie zaangażowany w działalność wydawniczą i publikuje periodyki: półrocznik naukowy „Holokaust i nowoczesność” oraz dwumiesięcznik informacyjno-pedagogiczny „Lekcje Holokaustu”. UCHS uczestniczy również w międzynarodowych projektach we współpracy z instytucjami akademickimi i edukacyjnymi na całym świecie.