79. rocznica zadenuncjowania bunkra „Krysia”

7 marca przy tablicy pamiątkowej w miejscu dawnego bunkra „Krysia” odbyła się ceremonia upamiętnienia ukrywających się w bunkrze Żydów oraz opiekującej się nimi rodzin Wolskich. W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele Muzeum Getta Warszawskiego.

Bunkier „Krysia”, który znajdował się pod terenem szklarni na posesji ogrodnika Mieczysława Wolskiego przy ul. Grójeckiej 81, był najprawdopodobniej największym w Warszawie schronieniem wybudowanym w celu pomocy Żydom. W latach 1942–1944 w bunkrze ukrywało się 38 Żydów, między innymi „kronikarz getta” Emanuel Ringelblum z żoną Judytą i synem Urim.

Niemieccy okupanci dowiedzieli się o istnieniu bunkru najprawdopodobniej w wyniku donosu złożonego przez Polaka. 7 marca 1944 roku „Krysia” została otoczona przez oddziały gestapo: wszyscy mieszkańcy bunkru wywiezieni zostali do więzienia na Pawiaku, gdzie katowano ich przez dwa dni. 10 marca więźniów zapędzono na tereny ruin po getcie i zamordowano. Wraz z żydowskimi więźniami rozstrzelano też Mieczysława Wolskiego i jego siostrzeńca Janusza Wysockiego.

Tablicę upamiętniającą mieszkańców bunkru „Krysia” oraz rodzinę Wolskich odsłonięto na ścianie budynku przy ul. Grójeckiej 77 w 1990 roku. W 2021 roku skwer, znajdujący się w miejscu dawnego domu Wolskich, otrzymał nazwę skweru Rodziny Wolskich.

Tegoroczne uroczystości rozpoczęły się od przemówienia dyrektorki Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma Moniki Krawczyk. W ceremonii wzięli udział również przedstawiciele: Muzeum Getta Warszawskiego, oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, ambasady Izraela w Polsce, gminy żydowskiej w Warszawie, Instytutu Pileckiego oraz dzielnicy Ochota.