Fotorelacja | Wystawa „Miasto żywych/Miasto umarłych” w Brukseli

Wystawa MGW Miasto żywych/Miasto umarłych zawisła w Parlamencie Europejskim w Brukseli. Wernisaż wystawy towarzyszył konferencji „Chociażby zginąć, będziemy walczyć… a nasze czyny będą żyły wiecznie”. Dziedzictwo Bohaterów Getta zorganizowanej w związku z 80. rocznicą Powstania w Getcie Warszawskim.

Na konferencji omawiano działalność polskich instytucji kultury upamiętniającą historię getta warszawskiego. W konferencji uczestniczyli m.in.: wiceminister, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Gliński, dyrektor Muzeum Getta Warszawskiego Albert Stankowski, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma Monika Krawczyk, prezes Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce Artur Hofman, dyrektor Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN Zygmunt Stępiński, ambasador Polski w Belgii Rafał Siemianowski oraz ambasador Ukrainy przy Unii Europejskiej Wsewołod Czencow. Przemówienie wygłosił również przewodniczący Rady Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, członek Rady Muzeum Getta Warszawskiego Marian Turski, który połączył się z uczestnikami konferencji przez internet. Spotkanie prowadziła posłanka do Parlamentu Europejskiego Anna Fotyga.

„Warszawa jest dziś miastem żywych. Polska jest krajem żywych. Nie zapominamy jednak o tych, którzy umarli lub zostali zamordowani. Przekazywana przez pokolenia pamięć musi trwać wiecznie. Dzisiaj to my jesteśmy jej kustoszami” – powiedział na otwarciu konferencji Piotr Gliński.

Wiceminister przemówił również na wernisażu wystawy czasowej Miasto żywych/Miasto umarłych: „Wystawa ta w symboliczny sposób pokazuje, jak historia splata się z teraźniejszością. Poruszające fotografie współczesnej Warszawy, na których pojawiają się ludzie i miejsca sprzed osiemdziesięciu lat, opowiadają o mieście, którego już nie ma” – powiedział.

Dyrektor Muzeum Getta Warszawskiego Albert Stankowski wyjaśnił, dlaczego wystawa ma tak duże znaczenie dla Muzeum:

„Zdecydowaliśmy się przedstawić ten poruszający projekt artystyczny z dwóch ważnych powodów. Pierwszy wynika z przypomnienia faktu, że przed wybuchem drugiej wojny światowej jedną trzecią mieszkańców Warszawy stanowili Żydzi: byli częścią życia miasta, tworzyli jego żywą tkankę, prowadzili działalność gospodarczą, naukową i kulturalną, byli fundatorami budynków użyteczności publicznej. […] Drugi powód to wyjątkowe miejsce, w którym tworzymy nasze muzeum i w którym te zdjęcia zostały pokazane po raz pierwszy. Budynek dawnego Szpitala Dziecięcego im. Bersohnów i Baumanów jest sam w sobie wyjątkowym świadkiem historii społeczności żydowskiej Warszawy i jej tragicznego losu”.

Autor zdjęć Robert Wilczyński podzielił się zaś historią powstania projektu: „Mieszkam w dzielnicy Muranów, w której zlokalizowano było getto warszawskie. […] Często myślę o ludziach, którzy tu żyli i ginęli. Ci ludzie pojawiają się na moich fotografiach. Moja praca jest kombinacją fotografii archiwalnych z kolekcji Muzeum Getta Warszawskiego z wizerunkami współczesnej Warszawy. Korzystałem z fotograficznej techniki wielokrotnego naświetlania w kamerze. W ten sposób stworzyłem połączenie współczesnego dynamicznego miasta z głodem, bólem i cierpieniem ludzi w getcie. Na moich fotografiach uwzględniłem ludzi, którzy mieszkali w getcie. Umieściłem ich w pobliżu nowoczesnych budynków, ulic i sklepów. Ma to na celu wywołanie wrażenia, że ta długa epoka nadal obecna jest w naszym mieście. W ten sposób chciałbym upamiętnić miejsce, które powstało i zniknęło z powierzchni ziemi podczas drugiej wojny światowej i oddać hołd wszystkim, którzy zginęli podczas powstania w getcie warszawskim”.

Z przemówieniami na wernisażu wystąpili też między innymi: posłowie do Parlamentu Europejskiego Anna Fotyga i Adam Bielan, prezes TSKŻ Artur Hofman, kurator wystawy, specjalista Działu Naukowo-Badawczego MGW dr Paweł Freus oraz przewodniczący Europejskiego Stowarzyszenia Żydów Alex Benjamin. Wernisaż zakończył się koncertem muzyki żydowskiej.

Projekt „Miasto żywych/Miasto umarłych” powstał w ramach obchodów 81. rocznicy zamknięcia granic getta warszawskiego. Składa się z 20 planszy, na których archiwalne fotografie z terenu getta (pochodzące ze zbiorów Muzeum Getta Warszawskiego) łączą się z obrazami dzisiejszej Warszawy. Fotografiom towarzyszą wybrane teksty źródłowe – zaczerpnięte m.in. z dzienników i pamiętników powstałych w getcie warszawskim, dokumentujące życie i śmierć jego mieszkańców w okresie lat 1940-1942.