Rok rosyjskiej agresji na Ukrainę

24 lutego 2022 roku Muzeum Getta Warszawskiego wydało następujące oświadczenie dotyczące inwazji Rosji na Ukrainę:

Jesteśmy świadkami realnych zdarzeń w obliczu których możemy stwierdzić, że historia się powtarza. Wielu Polaków przywołuje dzisiaj wydarzenia z 1939 roku, kiedy najpierw pojawiły się żądania niemieckie o udostępnienie korytarza do Prus Wschodnich a następnie slogany sowieckie, że „nadszedł czas wyzwolenia bratnich narodów zachodniej Białorusi i zachodniej Ukrainy od ucisku polskich obszarników i kapitalistów”. W 1939 roku świat ugiął się pod tymi argumentami. Miejmy nadzieję, że obecnie nie zostanie popełniony ten sam błąd.

Jesteśmy w pełni solidarni z naszymi przyjaciółmi z Ukrainy.

Albert Stankowski wraz z zespołem Muzeum Getta Warszawskiego

29 marca zorganizowaliśmy webinarium Los ukraińskich Żydów podczas Akcji Reinhardt w dystrykcie Galicja, które poprowadził dr Anatolii Podolskiy, dyrektor Ukraińskiego Centrum Badań nad Holokaustem. Prowadząc wykład prosto z ostrzeliwanego Kijowa, przybliżył on historię Holokaustu na terenie dzisiejszej zachodniej Ukrainy. Zwrócił jednocześnie uwagę na podobieństwa w aktach terroru dokonywanych przez nazistów i rosyjskiego agresora.

Od początku maja 2022 r. przeprowadziliśmy cykl spacerów varsavianistycznych dla osób uchodźczych z Ukrainy. Za tą inicjatywą stała chęć ułatwienia ludności ukraińskiej adaptacji do nowego otoczenia. Wierzymy, że znajomość historii i topografii Warszawy wsparła ten proces, a uczestnictwo w wycieczkach miejskich pomogło odciągnąć myśli od tragicznych wydarzeń w ojczyźnie. Edukatorka MGW Masza Makarova oprowadziła uczestniczki i uczestników po różnych dzielnicach miasta – Śródmieściu, Woli i Pradze Północ. W sumie odbyło się ponad 25 spacerów, w których udział wzięło ok. 2000 osób.

W lipcu 2022 roku Muzeum Getta Warszawskiego rozpoczęło pilotażowy program rezydencji muzealniczych. Naszymi pierwszymi rezydentkami zostały Kateryna i Switlana, pracowniczki Muzeum Historii Ukrainy w II wojnie Światowej w Kijowie.

W trakcie dwutygodniowego pobytu w Polsce odwiedziły czternaście polskich muzeów i instytucji kultury: Zachęta Narodowa Galeria Sztuki w Warszawie,  Żydowski Instytut Historyczny, Ośrodek KARTA, Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Wojska Polskiego, Muzeum Katyńskie, Przystanek Historia IPN, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Muzeum Treblinka, Muzeum II Wojny Światowej, Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku, Instytut Pileckiego, Muzeum Warszawskiej Pragi, Muzeum Powstania Warszawskiego. Dziękujemy wszystkim za przyjęcie zaproszenia do współpracy.

Rezydentki zapoznały się z pracą różnych działów Muzeum Getta Warszawskiego, ze szczególnym uwzględnieniem muzealnej kolekcji zbiorów. Zwiedziły wykopaliska przy dawnej Miłej 18/20, wystawę plenerową „Zwykli/niezwykli lekarze w getcie warszawskim – Franciszek Raszeja i Anna Braude-Hellerowa” oraz naszą docelową siedzibę – dawny Szpital Dziecięcy Bersohnów i Baumanów. 22 lipca razem z dyrekcją MGW wzięły udział w XI Marszu Pamięci.

O specyfice pracy ukraińskich muzealników podczas wojny z Rosją opowiedziały dwukrotnie – w wywiadzie dla telewizji Biełsat TV oraz na spotkaniu w klubie Babel. Nagrania z obu wystąpień są dostępne na stronie internetowej oraz YouTube MGW.

Po roku dramatycznych wydarzeń za naszą wschodnią granicą pragniemy wyrazić niesłabnącą solidarność z ludnością ukraińską. Zobowiązujemy się udzielić wszelkich działań mających na celu pomoc koleżankom i kolegom muzealnikom w Ukrainie. Jednocześnie wyrażamy nadzieję, że wojenny horror ustanie jak najszybciej. Życzymy naszym ukraińskim sąsiadom pokoju, a do czasu jego nadejścia – wytrwałości i siły w nierównej walce z rosyjskim agresorem.