NAGRODA KARSKIEGO I NIREŃSKIEJ

Bella Szwarcman-Czranota została laureatką nagrody im. Jana Karskiego i Poli Nireńskiej 2018. Nagroda przyznawana jest corocznie autorom prac poświęconych stosunkom polsko-żydowskim oraz dokumentującym wkład Żydów w kulturę polską.

– Działa na polu szerzenia kultury żydowskiej bardzo wszechstronnie, zarówno pod względem językowym, jest autorką wielu artykułów na temat literatury żydowskiej (…) jest znana jako tłumaczka, wydała kilka książek, bierze udział w konferencjach naukowych, jest zasłużona w popularyzowaniu muzyki żydowskiej – wyliczył zasługi Belli Szwarcman-Czarnoty juror, prof. Szymon Rudnicki. Poza nim kapitułę tworzą: prof. Paweł Śpiewak (ŻIH), dr Jonathan Brent (YIVO Institute for Jewish Research), dr hab. Joanna Nalewajko-Kulikov, dr Joachim S. Russek.

Jednym z głównych zadań Jana Karskiego – kuriera i emisariusza Polskiego Państwa Podziemnego – było poinformowanie społeczności międzynarodowej o tragicznej sytuacji ludności żydowskiej pod okupacją niemiecką. Wstrząsającą relację naocznego świadka przekazał amerykańskim i brytyjskim politykom, dziennikarzom i artystom. Spotkał się między innymi z ministrem spraw zagranicznych rządu brytyjskiego –Anthonym Edenem oraz z prezydentem USA – Franklinem D. Rooseveltem.
Pola Nireńska – urodzona w Warszawie jako Pola Nirensztejn, była prekursorką tańca nowoczesnego w Polsce i światowej sławy tancerką. Z Karskim poznali się w 1954 roku, w Ameryce. Aby móc wziąć katolicki ślub, Pola przeszła konwersję.
Jan Karski ustanowił nagrodę w 1992 r z własnych pieniędzy. Jej administrowanie powierzył YIVO Institute for Jewish Research.

 

Bella Szwarcman-Czarnota — absolwentka Wydziału Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego i studiów podyplomowych w Institute of Applied Linguistics. Pracowała przez wiele lat jako redaktorka w Państwowym Wydawnictwie Naukowym w redakcji filozofii, a także w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie. Od 1997 r. jest redaktorką i felietonistką w piśmie „Midrasz”. Tłumaczka z języka francuskiego, rosyjskiego i jidisz. Autorka szeregu artykułów dotyczących literatury jidysz oraz książek: Mocą przepasały swe biodra: portrety kobiet żydowskich (2006), Znalazłam wczorajszy dzień: moja osobista tradycja żydowska (2009), Cenniejsze niż perły: portrety kobiet żydowskich (2010), Księga kobiet — kobiety Księgi: komentarze do Tory (2014), a także napisanej wspólnie z Różą Ziątek-Czarnotą i Dorotą Szwarcman W poszukiwaniu złotego jabłka (2016). W 2018 r. nakładem wydawnictwa Austeria ukaże się — opracowana wspólnie z Joanną Lisek i Karoliną Szymaniak — antologia poetek jidysz Moja dzika koza (2018). Stypendystka Urzędu M.St. Warszawa w 2010 r., a także nowojorskiego YIVO Institute for Jewish Research w 2011 r. Laureatka nagrody im. ks. Stanisława Musiała w 2016 r.