„Od obsesji do zbrodni. Żydowskie kolekcje sztuki w okupowanej Warszawie”

Niemieccy naziści mieli obsesję na punkcie sztuki. Wierzyli, że każde wartościowe dzieło sztuki, gdziekolwiek powstało, zostało na pewno stworzone przez przedstawiciela ich rasy, czyli rasy aryjskiej. Dlatego, jak uważali, należało zrobić wszystko, aby aryjskie dzieła sztuki wróciły do aryjskich rąk i aryjskiej ojczyzny. Nie do pomyślenia było zwłaszcza to, aby wartościowe, aryjskie dziedzictwo znajdowało się w żydowskich rękach. Trzeba je było jak najszybciej uwolnić. Żydzi, jako „najgorszy sort gatunku ludzkiego”, „pasożyty na zdrowej tkance społeczeństw”, nie powinni posiadać niczego wartościowego, a tym bardziej żadnych dzieł sztuki.

Kiedy w 1939 roku wojska niemieckie zajęły Warszawę ocalałe z oblężenia żydowskie kolekcje dzieł sztuki znalazły się w niebezpieczeństwie. To co nie zostało zniszczone lub szybko sprzedane, ukradziono, a to co właściciele mimo wszystko zachowali,  mogło stać się przekleństwem ich posiadaczy i kosztować życie…

Zapraszamy na drugi wykład towarzyszący najnowszej wystawie MGW, „Zwykli/Niezwykli lekarze w getcie warszawskim – Anna Braude-Hellerowa i Franciszek Raszeja”, który odbył się w środę 27 kwietnia o godzinie 18:00 w klubie Babel przy ul. Próżnej 5. Poprowadził go dr Jacek Konik z Działu Naukowo-Badawczego MGW.

Jacek Konik – doktor archeologii, historyk. Pracuje jako starszy specjalista ds. naukowych w Dziale Naukowo-Badawczym Muzeum Getta Warszawskiego. Jest również zatrudniony jako adiunkt w Instytucie Historii na Wydziale Humanistycznym Akademii Finansów i Biznesu Vistula – filia Akademia im. A. Gieysztora w Pułtusku. Był członkiem polskich i międzynarodowych misji archeologicznych. W latach 2011–2019 pełnił funkcję zastępcy kierownika wykopalisk prowadzonych na Pomorzu, Śląsku i w Pieninach. W 2021 r. był współkoordynatorem polsko-amerykańskiego projektu archeologicznych badań nieinwazyjnych na terenie getta warszawskiego, a następnie kierownikiem prowadzonych tam badań wykopaliskowych. Członek Europejskiego Stowarzyszenia Archeologów. Jego najnowsze publikacje to m.in.: W poszukiwaniu „rasy panów”. Archeologia jako narzędzie budowania mitologii nazistowskiej, w: Studia Żydowskie. Almanach, Zamość 2021; Swoi a obcy – żydowscy bohaterowie odrodzonej Polski, w: Educare necesse est – dziedzictwo pamięci, Warszawa 2020; Smok z Jerozolimy w Rzymie?, „Nurt SVD” 1/2020; Kraina soli, balsamu i zwojów. Osadnictwo w dolinie Morza Martwego od II w. p.n.e. do I w. n.e., Wrocław 2020; Archeologia, pamięć tożsamość, w: Pamięć, historia, tożsamość, Kraków 2019.