Fotorelacja | Seminarium wyjazdowe „Miasta żydowskich powstań – Będzin”

Wyjazd zaczął się od wizyty w Domu Pamięci Żydów Górnośląskich w Gliwicach – oddziału Muzeum w Gliwicach, którego wystawa stała ukazuje dzieje społeczności żydowskiej oraz jej wkład w rozwój Górnego Śląska od średniowiecza do współczesności. Muzeum mieści się w budynku dawnego domu przedpogrzebowego powstałego na początku XX wieku przy nowym cmentarzu żydowskim. Podczas II wojny światowej Niemcy urządzili w budynku magazyn wojskowy, po wojnie zaś przez jakiś czas funkcjonowała tu Gmina Żydowska. W 2007 roku budynek przekazany został Gminie Gliwice, a kilka lat później urządzono tu muzeum. Cmentarz, zarówno jak i dom przedpogrzebowy, przetrwał wojnę, chociaż część nagrobków została zdewastowana. O cmentarzu oraz Domu Pamięci uczestnikom i uczestniczkom seminarium opowiedziały dr Aleksandra Namysło i Karolina Jakoweńko.

Głównym celem seminarium była wizyta w Będzinie, gdzie uczestnicy seminarium mieli zapoznać się z historią lokalnej społeczności żydowskiej, zwiedzić tereny dawnego getta oraz dowiedzieć się o akcji oporu zbrojnego zorganizowanej przez lokalny oddział ŻOB. Po miejscach, które niegdyś grały ważną rolę w życiu będzińskich Żydów, grupę oprowadził Piotr Jakoweńko z Fundacji Brama Cukermana – instytucji zajmującej się upamiętnieniem kultury żydowskiej w regionie. O nieoczekiwanym oporze zbrojnym w getcie w sierpniu 1943 roku opowiedziała z kolei dr Aleksandra Namysło.

Drugiego dnia uczestnicy seminarium odwiedzili Muzeum Auschwitz-Birkenau, gdzie o losach zagłębiowskich Żydów w obozie oraz o zbiorze fotografii deportowanych do obozu Żydów z Zagłębia Dąbrowskiego opowiedział dr Igor Bartosik. Walizkę z tymi zdjęciami znaleziono po wyzwoleniu obozu. Fotografie, przedstawiające przedwojenne życie Żydów z Będzina, Sosnowca i okolicznych miejscowości zaprezentowane są na ekspozycji w budynku tzw. centralnej sauny.