Fotorelacja | Koncert „Pamięć i przyszłość”

„Dla mnie, polskiego Żyda i potomka Ocalałego z Zagłady, pamięć ta ma bardzo osobisty charakter” – powiedział otwierając wieczór dyrektor Muzeum Getta Warszawskiego Albert Stankowski. Podkreślił, że szczególnie ważna jest dla niego obecność na koncercie Świadków i Ocalałych z Zagłady, m.in. Mariana Turskiego, Wacława Kornbluma i Anny Stupnickiej-Bando.

„Ważne jest zachowanie pamięci o Holokauście, aby jego tragedia nie mogła się więcej powtórzyć. Cieszę się więc, widząc wspaniałych, młodych ludzi z Polski i Izraela, którzy za chwilę wykonają dla nas ten koncert, by oddać hołd ofiarom największego masowego mordu w dziejach świata” – dodał. Podziękował również obecnym wśród widzów przedstawicielom władz: prezydentowi RP Andrzejowi Dudzie, prezydentowi Izraela Izaakowi Herzogowi, prezydentowi Niemiec Frankowi-Walterowi Steinmeierowi oraz Wicepremierowi, Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotrowi Glińskiemu.

Prezes Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce Artur Hofman przytoczył z kolei słowa Tadeusza Borowskiego: „Zostanie po nas złom żelazny i głuchy, drwiący śmiech pokoleń”, zaznaczając, że są to słowa „przestrogi przed niepamięcią i bezrefleksyjnością”.  Bo gdybyśmy zapomnieli to czeka nas triumf zła. „My, nieliczni polscy Żydzi, jesteśmy strażnikami pamięci o Zagładzie i o powstaniu” – dodał.

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Gliński zaznaczył zaś: „Dzisiaj w odbudowanej Warszawie, w miejscu, gdzie wznosiły się mury getta, czcimy pamięć niezłomnego ducha dwóch narodów – Żydów i Polaków – jej mieszkańców”.

Część muzyczna koncertu rozpoczęła się występem izraelskiego kantora Israela Nachmana Tugemana, który odmówił kadisz jatom – modlitwę żałobną oraz modlitwę za męczenników El Male Rachaim.

Następnie Polsko-Izraelska Młodzieżowa Orkiestra Symfoniczna wykonała pod batutą Anny Sułkowskiej-Migoń utwór „Tenebrae” autorstwa Elżbiety Sikory, napisany specjalnie na tę okazję. „Tenebrae” to tytuł wiersza Paula Celana – urodzonego w Czerniowcach (ówczesna Bukowina) niemieckojęzycznego poety o pochodzeniu żydowskim, którego rodzina zginęła w Holokauście. „Tenebrae” wraz z innym wierszem Celana, „Stehen”, stanowi oś utworu Sikory. „To mój osobisty przekaz, mój protest przeciwko wszelakiej nikczemności i okrucieństwu” – powiedziała kompozytorka w wywiadzie dla Anny Dębowskiej.

W drugiej części koncertu zabrzmiała VIII Symfonia op. 83 „Kwiaty polskie” autorstwa Mieczysława Weinberga – urodzonego w Warszawie polskiego kompozytora pochodzenia żydowskiego, który we wrześniu 1939 roku uciekł do Związku Radzieckiego. Cała rodzina Weinberga zginęła w Holokauście. Kompozytor do końca życia zaś mieszkał w Związku Radzieckim, gdzie ze względu na cenzurę jego „poważne” utwory nie mogły być wykonywane – zarabiał na życie tworząc muzykę filmową i teatralną.

Symfonię „Kwiaty polskie” napisał do słów innego polskiego Żyda – Juliana Tuwima. Jest to utwór bardzo osobisty, nawiązujący do historii samego kompozytora – szczególnie część „Matka”, w której tekst Tuwima łączy się z fragmentem z „Marsza żałobnego” Fryderyka Chopina.

Dziennikarzy, którzy zainteresowani są zdjęciami z koncertu oraz próby generalnej, prosimy o kontakt: muzeum@1943.pl.