Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu w Muzeum Auschwitz.
– Na początku było słowo. A potem, gdy było już u ludzi, okazało się, że słowo nasze potrafiło także niszczyć. Słowa nienawiści zatruwają wyobraźnię i otępiają sumienia. Może dlatego tak wielu milczy wobec zła – powiedział Piotr Cywiński, dyrektor Muzeum Auschwitz, podczas obchodów 74. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau.
Uroczystości w Międzynarodowym Dniu Pamięci o Ofiarach Holokaustu rozpoczęły się od złożenia kwiatów, zapalenia zniczy i wspólnej modlitwy.
– Dzisiaj obchodzimy rocznicę wyzwolenia obozu. Ale wyzwolony został obóz, w którym było może 20 procent więźniów. Osiemdziesiąt procent więźniów nie zostało wyzwolonych, między innymi ja nie zostałam wyzwolona – wspominała Janina Iwańska, była więźniarka. – W nocy z 18 na 19 stycznia zrobiono apel i wyprowadzono nas z obozu tzw. marszem śmierci z Oświęcimia do Wodzisławia Śląskiego, to jest chyba 67 kilometrów, w dwudziestostopniowym mrozie. Na odcinku między Oświęcimiem a Wodzisławiem Śląskim w każdej wsi, w każdym miasteczku, na cmentarzach są zbiorowe groby tych, którzy nie podołali tej drodze – wspomniała.
Premier Mateusz Morawiecki podkreślił, że tej zagłady nie zrobili naziści, tylko zrobiły ją Niemcy hitlerowskie. – Niemcy hitlerowskie karmiły się ideologią faszystowską, którą potem, też do dzisiaj, wszyscy historycy tak określają, ale całe zło wzięło się z tego państwa. O tym nie można zapominać, bo inaczej następuje relatywizacja zła – powiedział premier. – Państwo polskie stoi na straży prawdy, która nie może być relatywizowana i taką obietnicę pełnej prawdy o tamtych czasach ja tutaj chcę złożyć. Musimy prawdzie patrzeć prosto w oczy, pełnej i całkowitej prawdzie – zadeklarował Morawiecki.
– W historii ludzkości, niestety, ludobójstwo nie zaczęło się od Holokaustu i nie skończyło się na nim, ale dzisiaj jesteśmy w niemieckim, nazistowskim obozie Auschwitz-Birkenau – powiedziała ambasador Izraela w Polsce, Anna Azari. – Zagładę Żydów podczas II wojny światowej wyróżnia to, że była dokładnie zaplanowana, wykonana z przerażającą precyzją, przy użyciu najlepszych wówczas technologii – podkreśliła Azari.
Hołd pomordowanym w niemieckim, nazistowskim obozie oddali byli więźniowie, a także władze państwowe, samorządowe, ambasadorowie i duchowieństwo. Muzeum Getta Warszawskiego reprezentowali dyrektor Albert Stankowski i Aleksandra Skibniewska, zastępczyni dyrektora do spraw inwestycyjnych.
Uroczystości przed Międzynarodowym Pomnikiem Ofiar Obozu zakończyła modlitwa ekumeniczna.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., by więzić obywateli polskich. Dwa lata później powstał Auschwitz II-Birkenau, który stał się miejscem zagłady Żydów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. 27 stycznia obóz wyzwoliła Armia Czerwona.