78. rocznica wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim – program wydarzeń

19 kwietnia 2021, godz. 12.00
Główne uroczystości przed Pomnikiem Bohaterów Getta

W kameralnym gronie, bez szerokiego udziału wszystkich, którzy tego dnia chcieliby osobiście złożyć hołd Bohaterom Getta. Po niej delegacje organizatorów przejdą w Marszu Pamięci Powstańców odwiedzając:

• Pomnik Bohaterów Getta – właz
• Pomnik Żegoty
• Pomnik Szmula Zygielbojma przy ul. Lewartowskiego 6
• Bunkier Anielewicza przy rogu ul. Miłej i Dubois
• Umschlagplatz przy ul. Stawki 4/6

Zachęcamy do symbolicznego spotkania przed ekranami o godz. 12.00 i wspólnego oglądania transmisji uroczystości udostępnionej w mediach społecznościowych organizatorów: TSKŻ (facebook.com/TSKZwP), MGW (facebook.com/1943pl) i ŻIH (facebook.com/jewishinstitute), aby w ten sposób zamanifestować pamięć o powstańcach z getta warszawskiego. Po części oficjalnej, od godz. 12:20, wieńce składać będą delegacje organizacji i instytucji po uprzednim zarejestrowaniu obecności w harmonogramie dostępnym on line.

Program wydarzeń i publikacji towarzyszących 

„Co trzeci spośród nas” – wystawa Muzeum Getta Warszawskiego na Placu Grzybowskim w Warszawie

Kurator wystawy: Rafał Kosewski
Współpraca: David Berman, Magdalena Piecyk, Adam Wolniewicz, Magdalena Zielińska
Opracowanie graficzne: Paweł Podkowiński
Tekst: Paweł Wieczorek
Tłumaczenie: Dominika Gajewska

Wystawa ma na celu przekazanie najważniejszych informacji na temat historii getta, w sposób przystępny dla szerokiego grona odbiorców. Zawarte na planszach treści potraktować można jako wprowadzenie do spacerów śladem pamiątek po nieistniejącej już Warszawie lub zachętę do sięgnięcia po opracowania historyczne i literaturę świadectwa. Oprócz przybliżenia podstawowych wydarzeń takich jak, „Wielka Akcja” czy powstanie 1943 roku, wystawa opowiada o codziennych zmaganiach za murami getta. Wystawa jest także dostępna on line pod adresem: www.1943.pl/wystawy/co-trzeci-sposrod-nas

__________

„78. rocznica powstania w getcie warszawskim”
felieton historyczny prof. Konrada Zielińskiego
19 kwietnia 2021, na www.1943.pl, na www.tskz.pl, w portalach regionalnych grupy Polska Press

„W nocy z 18 na 19 kwietnia 1943 r., w wigilię świąt Pesach, teren getta warszawskiego został otoczony przez niemiecką żandarmerię i granatową policję. Następnego dnia rano liczące kilkuset żołnierzy oddziały wojska i policji oraz formacje złożone z Ukraińców i Łotyszy pod dowództwem Ferdinanda von Sammern-Frankenegga, przy wsparciu wozów bojowych, wkroczyły do getta z zamiarem jego ostatecznej likwidacji. Członkowie żydowskich organizacji zbrojnych stawili nadspodziewanie silny opór. Rozpoczęło się pierwsze wielkomiejskie powstanie w okupowanej Europie. […] Postawa Żydów zaskoczyła niemieckie dowództwo. „Pierwszy raz widziałem Niemców uciekających przed Żydami” – wspominał pierwsze dni powstania łącznik ŻOB Symcha Rotem (Szymon Ratajzer), legendarny Kazik”.

__________

„Trzy dni, nie dłużej. Powstanie w getcie warszawskim”
felieton historyczny dr Martyny Grądzkiej-Rejak
19 kwietnia 2021, www.1943.pl, www.tskz.pl, drukiem w kwietniowym wydaniu Słowa Żydowskiego

„W styczniu 1943 r. w związku z planami Niemców by do obozu zagłady w Treblince deportować grupę Żydów uznanych za niezdolnych już do pracy, doszło do pierwszego zbrojnego wystąpienia członków żydowskiego ruchu oporu. Było to swego rodzaju preludium do wydarzeń, które nastąpiły kilkanaście tygodni później, w połowie kwietnia 1943 r. Wówczas na terenie getta wybuchło powstanie. Pierwsze powstanie wielkomiejskie i największy zbrojny zryw ludności żydowskiej podczas II wojny światowej”.

__________

„Ten dym to się widziało z wielu kilometrów poza Warszawą” – szósty odcinek cyklu filmowego „Przesłanie” w wersji z napisami angielskimi
19 kwietnia 2020,  www.1943.pl, www.tskz.pl

„Po drugiej stronie stoją secesyjne kamienice żydowskie, które się palą. Tłumek mieszkańców Woli. Komentarze nieprzychylne” – mówi w szóstym odcinku cyklu „Przesłanie”, zatytułowanym „Ten dym to się widziało z wielu kilometrów poza Warszawą”, ur. w 1932 r. Tadeusz Filipkowski, harcerz Szarych Szeregów, wzięty przez pomyłkę za Żyda ukrywającego się po „aryjskiej” stronie. Jako 13-letni chłopak widział płonące warszawskie getto i reakcje Polaków na jego zagładę. W filmie oglądamy także ur. w 1930 r. Sławomira Pocztarskiego, członka Szarych Szeregów, uczestnika Powstania Warszawskiego, zmarłego w listopadzie ubiegłego roku, ur. w 1930 r. Stefana Laubego, członka Szarych Szeregów, uczestnika Powstania Warszawskiego, ur. w 1931 r. Ocaloną Barbarę Marlow, która jako harcerka uczestniczyła w Powstaniu Warszawskim.

__________

Notacja wideo: Rabin Israel Meir Lau o powstaniu w getcie warszawskim
19 kwietnia 2021, www.1943.pl, www.tskz.pl

Historyczna wypowiedź Rabina Israela Meir Lau, byłego Naczelnego Rabina Izraela o wybuchu powstania w getcie warszawskim z przesłaniem dla przyszłych pokoleń.

__________

Cykl postów prezentujących kalendarium powstania w getcie warszawskim dzień po dniu w opracowaniu Janusza Węża i Sławomira Pastuszki
19 kwietnia – 16 maja, facebook.com/1943pl oraz facebook.com/TSKZwP