Żegnamy profesora Szewacha Weissa
Żegnamy wielkiego przyjaciela Muzeum Getta Warszawskiego, profesora Szewacha Weissa – urodzonego w Polsce izraelskiego dyplomatę i politologa, byłego przewodniczącego Knessetu oraz byłego ambasadora Izraela w Polsce. Niech jego pamięć będzie błogosławieństwem.
„To jest dokument dla całego świata” – mówił prof. Szewach Weiss o powstającym Muzeum Getta Warszawskiego w wywiadzie z 2019 roku. „Historia nie chce się stać historią i ona żyje w nas (…). Będąc w Warszawie, która sama jest żywym muzeum – archeologią martyrologii dwóch narodów, nas łączy (…): walka o wolność, o życie, o ludzkość, o humanizm… najważniejsze wartości podstawowe kultury judeochrześcijańskiej. To było tu”.
Profesor Weiss był Ocalałym z Zagłady. Jego rodzina uciekła z lwowskiego getta i przeżyła wojnę dzięki pomocy Ukrainki Julii Lasotowej, polskiego małżeństwa Anny i Michała Górali oraz przedwojennej sąsiadki, Marii Potężnej z synem Tadeuszem. Doświadczenia i wspomnienia getta, ucieczek i kryjówek wywarły ogromny wpływ na zrozumienie przez prof. Weissa ludzi i świata oraz na jego działalność polityczną, społeczną i kulturalną.
W 1946 r. rodzina Weissów wyemigrowała do Palestyny, gdzie nastoletni Szewach rozpoczął karierę sportową. Równolegle studiował na Wydziale Nauk Politycznych Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie i Wydziale Prawa w Tel Awiwie, by w 1975 r. zostać profesorem nauk politycznych Uniwersytetu Hajfy. Następnie zaangażował się w działalność polityczną przy Partii Pracy. Jako przewodniczący izraelskiego parlamentu uczestniczył w rozmowach pokojowych z Jasirem Arafatem w Oslo w 1993 r.
Szewach Weiss był autorem kilkudziesięciu publikacji: książek dla dzieci, monografii z zakresu nauk politycznych oraz tekstów poświęconych problematyce Zagłady. W 2000 r. został Przewodniczącym Rady Instytutu Pamięci Jad Waszem. Jako dziennikarz z wieloletnim stażem współpracował z polskimi tygodnikami „Wprost”, „Uważam Rze” i „Do Rzeczy”. Studenci i pracownicy Uniwersytetu Warszawskiego pamiętają go zapewne z gościnnych wykładów, które wygłaszał na Wydziale Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych.
Szewach Weiss odszedł 3 lutego 2023 r. w wieku 87 lat. W uroczystości pogrzebowej, która odbyła się 5 lutego na Wzgórzu Herzla w Jerozolimie, obok rodziny, przedstawicieli ze świata polityki i kultury wziął udział dyrektor Albert Stankowski, który oddał hołd zmarłemu w imieniu pracowników i społeczności skupionej wokół Muzeum Getta Warszawskiego.
