Wystawa „Co trzeci spośród nas” w Muzeum Holokaustu w Sered
25 listopada w Muzeum Holokaustu w Sered odbył się wernisaż wystawy „Każdy tretí”, która powstała w oparciu o wystawę Muzeum Getta Warszawskiego „Co trzeci spośród nas”. Ekspozycja potrwa do 25 stycznia 2023 roku.
Wystawa „Co trzeci spośród nas” opowiada historię zagłady warszawskich Żydów od zamknięcia getta jesienią 1940 roku, poprzez tzw. Wielką Akcję latem 1942, aż po powstanie w getcie wiosną 1943 roku i obrócenie całej dzielnicy północnej w morze gruzów.
Jej celem jest przekazanie najważniejszych informacji na temat historii getta, w sposób przystępny dla szerokiego grona odbiorców. Zawarte na planszach treści potraktować można jako wprowadzenie do spacerów śladem pamiątek po nieistniejącej już Warszawie lub zachętę do sięgnięcia po opracowania historyczne i literaturę świadectwa. Oprócz przybliżenia podstawowych wydarzeń takich jak, „Wielka Akcja” czy powstanie 1943 roku, wystawa opowiada o codziennych zmaganiach za murami getta. Katastrofalne warunki mieszkaniowe, głód, choroby, wyrafinowane formy poniżania oraz ciężka praca przymusowa przedstawione są jako kolejne etapy w nazistowskiej machinie śmierci. Jednak pomimo nieludzkich warunków życia, warszawscy Żydzi potrafili zachować różnorodne formy aktywności – zarówno w sferze kultury, nauki, jak i podziemnej działalności politycznej. Dlatego wystawa prezentuje także różnorodne przykłady samoorganizacji – od komitetów domowych czy organizacji dobroczynnych po zorganizowany szmugiel, stanowiący istotny element gettowej gospodarki.
W wystawie wykorzystano reprodukcje unikatowych fotografii pochodzących m.in. z archiwów United States Holocaust Memorial Museum, niemieckiego Bundesarchiv, Austriackiej Biblioteki Narodowej, Yad Vashem w Jerozolimie, Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie oraz Muzeum Getta Warszawskiego.
Wystawa była prezentowana na placu Grzybowskim w Warszawie w dniach 15.04.2020–31.12.2021.
Z powodu pandemii Covid-19 wersja słowacko-angielska pt. „Każdy tretí/One in Three” została przeniesiona na rok 2022 i wzbogacona o fotografie z kolekcji własnej Muzeum Getta Warszawskiego.
W wernisażu wystawy w Sered wzięła udział kierowniczka Działu Wystaw MGW dr Katarzyna Nowakowska-Sito.
Muzeum Holokaustu w Sered jest oddziałem Słowackiego Muzeum Narodowego – Muzeum Kultury Żydowskiej w Bratysławie. Zostało otwarte w 2016 roku w pomieszczeniu byłego obozu pracy i obozu koncentracyjnego. Muzeum zajmuje się dokumentacją Zagłady na Słowacji oraz popularyzowaniem kultury żydowskiej. Prowadzi też działalność naukową i edukacyjną.
Wystawę „Każdy tretí/ One in Three” zorganizowano we współpracy z Instytutem Polskim w Bratysławie.