„80 lat po Aktion «Reinhardt» (1942–1943)”: po konferencji

Konferencja została zorganizowana przez Muzeum Getta Warszawskiego, Żydowski Instytut Historyczny i Państwowe Muzeum na Majdanku w ramach upamiętnienia 80. rocznicy akcji „Reinhardt”, którą nazistowskie Niemcy w latach 1942-1943 przeprowadziły na terenach Generalnego Gubernatorstwa i okręgu białostockiego. W wyniku tych działań zginęło blisko 2 mln osób, głównie polskich Żydów.

„Zależy nam, żeby poprzez tę konferencję wiedza o tych wydarzeniach była powszechna i żeby ofiary zostały godnie upamiętnione” – powiedział dyrektor MGW Albert Stankowski na otwarciu konferencji.

W konferencji wzięli udział naukowcy i badacze m.in. z Polski, Stanów Zjednoczonych i Izraela. Wykład otwierający pt. „When Time ends: A cultural history perspective on Jewish life in Poland, 1940-1943” wygłosił profesor Uniwersytetu Hebrajskiego i główny historyk Muzeum Getta Warszawskiego Daniel Blatman.

Pierwszego dnia odbyły się cztery panele poświęcone zagładzie Żydów i reakcjom lokalnych społeczności. Wśród prelegentów znalazła się  m.in. dr Martyna Grądzka-Rejak z Działu Naukowego MGW — wystąpiła ona  z referatem „Co wiedziano o Zagładzie w getcie krakowskim?”.

Drugi dzień konferencji otworzył się wykładem prof. Stephana Lehnstaedta z Touro College w Berlinie „Po Holokauście: Procesy dotyczące Aktion Reinhardt”. Następnie odbyły się panele poświęcone reakcji lokalnej ludności na Holocaust, działaniu obozów zagłady oraz pamięci o wydarzeniach lat 1942-1943. Jednym z prelegentów tego dnia był Michał Kowalski z Działu Naukowo-Badawczego MGW, który wystąpił z wykładem „Wszystkich tych Niemców, których udało mi się zobaczyć, wewnątrz widziałem ich już z batami i psami”. Pierwsze reakcje na obóz zagłady w Treblince.

W moderacji paneli dyskusyjnych konferencji wzięli udział specjaliści z naszego muzeum: dr Martyna Grądzka-Rejak, dr Paweł Freus i Michał Kowalski z Działu Naukowego oraz dr Wiesława Młynarczyk z Działu Edukacji.

Podczas konferencji dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego Monika Krawczyk uhonorowała dr Jarosława Sellina, prof. Andrzeja Żbikowskiego, dr Batię Brutin, Magdalenę Erdman i dr Martynę Grądzką-Rejak specjalną odznaką na 75-lecie ŻIH-u.