Lista Żydów zamordowanych w Lesie Katyńskim

Żydowscy żołnierze Wojska Polskiego walczyli w wojnie obronnej 1939 roku. Badacze szacują, że było ich wówczas ok. 100 tysięcy. Z kolei pośród kadry oficerskiej stanowili oni ok. 7%. Wiosną 1940 roku, na rozkaz Józefa Stalina NKWD zamordowało między 20 a 24 tysięcy uwięzionych polskich oficerów. W tym gronie znalazło się co najmniej 438 Żydów, zgładzonych głównie w Katyniu, Charkowie i Miednoje. Wielu z nich było przedstawicielami elity intelektualnej – adwokatami, nauczycielami, lekarzami, czy też urzędnikami.

pic 1

Polski, od pierwszych dni II wojny światowej, broniło wielu Żydów. Szacuje się, że w szeregach Wojska Polskiego w 1939 roku. walczyło ich ok. 100 tysięcy. We wrześniu i październiku 1939 roku w wojnie obronnej zginęło ok. 7 tysięcy z nich, a 20 tysięcy zostało rannych. Do niewoli sowieckiej dostało się ok. 20 tysięcy Żydów. Z kolei, jak oceniają historycy, ok. 60 tysiścy trafiło do niewoli niemieckiej. Tam zaś byli oddzielani od Polaków. Około 3 tysiące żydowskich żołnierzy skierowano do obozów pracy („jenieckiego” w Lublinie oraz do „zwykłych” obozów w Poniatowej i Trawnikach). Zamordowano ich w czasie akcji Erntefest w 1943 roku. Większość pozostałych zwolniono z niewoli.

Benjamin Meirtchak odtworzył alfabetyczną listę tych, którzy zginęli w wojnie obronnej 1939 roku. Obejmuje ona 1189 nazwisk. Historyk Feliks Tych podkreślał: „Jako żołnierze kampanii wrześniowej Żydzi znakomicie się sprawdzili. Procent poległych w walce żołnierzy Wojska Polskiego był proporcjonalnie taki sam wśród Żydów, jak i etnicznych Polaków. Oznaczało to, że Żydzi walczyli tak samo dzielnie z Niemcami, jak ich nie-żydowscy współobywatele”. Poniżej przedstawiamy listę Żydów – oficerów polskich, jeńców wojennych z obozu w Kozielsku zamordowanych w Lesie Katyńskim:

  1. Archichowski Mieczysław, ppor. rez., KMed
  2. Ballaban Karol, kpt. rez., KMed
  3. Baranowski Tadeusz, por. zaw., Centrum Kształcenia Medycznego
  4. Baumfeld Gustaw, kpt. rez. artylerii
  5. Berensztejn Fajwisz
  6. Berlinerblau Leopold, por. rez., KMed
  7. Bierer Izaak, ppor. rez., 5. batalion saperów
  8. Birbaum Mieczysław, por. rez. piech., 1 Okręg Wojskowy, kawaler Virtuti Militari
  9. Bober Antoni, por. rez., 3. Szpital Okręgowy
  10. Bombel Abram (Antoni), ppor. rez., KMed
  11. Brandwajn Hieronim, ppor. rez., KMed
  12. Brendel Henryk, kpt. rez., KMed
  13. Burbelka Michał, ppor. rez., 22 pal.
  14. Chaiński Leon, ppor. rez., 43 pp.
  15. Chajecki Włodzimierz, kpt. rez., KMed
  16. Choczner Wiktor, ppor. rez., sztab 5. Okręgu Wojskowego
  17. Chodeńczuk Adolf, por.
  18. Cwajbaum Lewek, ppor. rez., KMed
  19. Czajkowski Adolf Benon, kpt. rez., 5. Szpital Okręgowy
  20. Czarski Benedykt, kpt. rez., KMed
  21. Czerniakow Leon, por. rez., rez. sztab. 2. oddz. uzbrojenia
  22. Dienison Józef, ppor.
  23. Dienstl Franciszek, ppor.
  24. Dresdner Robert, ppor. rez., KMed
  25. Dunaj Juliusz, kpt. rez., KMed
  26. Dywer Wilhelm, ppor. rez., BON „Przemyśl”
  27. Dzik-Dzikowski Feliks, ppor. rez., lek. weterynarii
  28. Edelman Bernard, por. rez., KMed
  29. Ehrenkreutz Włodzimierz, ppor. rez., KMed
  30. Eiger Antoni, ppor. rez., wojsk. łącz.
  31. Engel Abram Adolf, kpt. rez.
  32. Engel Nikodem, ppor. rez. art., DAL
  33. Engelkreis Wilhelm, por. rez., KMed
  34. Epstein Maurycy, kpt. rez., KMed
  35. Falko Aleksander
  36. Familer Leon, kpt. rez., KMed
  37. Feinberg Nikodem Stefan, ppor. rez., 82. pp
  38. Felten, kpt.
  39. Ferstenberg, por., lek. med.
  40. Ferszt Samuel, por. rez., KMed
  41. Finkelkraut Jerzy Izydor, ppor. rez., KMed
  42. Fleszer Jerzy Juda, kpt. rez., KMed
  43. Frenikiel Józef, ppor. rez., KMed
  44. Frenkel Izaak Józef, por. rez.
  45. Frenkiel Henryk (Hersz), por. rez., 23. pp
  46. Freund Maurycy Leopold, ppor. rez., 53. pp
  47. Fridzon Jakub, ppor. rez.
  48. Frym Henryk, por. rez., KMed
  49. Fryszberg Adam, kpt. rez., KMed
  50. Fuks Leon (Leib), por. rez., KMed
  51. Gallaj Salomon, ppor. rez.
  52. Gelbart Ludwik vel Lazar Efraim, kpt., zmarł w radzieckim obozie jenieckim 2.01.1941
  53. Gelpern Hirsz, ppor. rez., 19. DP
  54. Glikman Leon, ppor. rez., KMed
  55. Goldberd Albert, por. rez.
  56. Goldlust Ignacy, kpt.
  57. Goldman Leon, kpt. rez., 4. Szp. Okr.
  58. Goldstein Dawid, por. rez., KMed
  59. Goldstein Salomon, ppor. rez., KMed
  60. Goldwicht Izaak, kpt. rez., KMed.
  61. Gołda Antoni, ppor. rez.
  62. Gorman Bronisław, ppor. rez., 14. pp
  63. Gotfried Hirsz, ppor. rez.
  64. Grinhaut Maurycy, ppor. rez., KMed.
  65. Grodzieński Henryk Grzegorz, kpt. rez., KMed
  66. Grubner Henryk, ppor. rez., 12. pp
  67. Gunman Izaak, ppor. rez.
  68. Guttman Szymon, ppor. rez.
  69. Hajdenberg Józefr, por. rez., KMed
  70. Halpern Lucjan, por. rez.
  71. Hammerling Adam (Emil Marian), ppor.
  72. Harcenberg Stanisław, por. rez., KMed
  73. Hirschberg Stefan, ppor. rez., KMed
  74. Hirschritt Izrael, por. rez., KMed
  75. Hopensztadt Szymon, ppor. rez., KMed
  76. Hurman-Herman Miron, ppor. rez., KMed
  77. Huttman Szymon, por. (?)
  78. Inwentarz Henryk vel Chaim Baruch, ppor. rez., KMed
  79. Irlicht Bronisław, por. rez., 2. oddz. uzbrojenia
  80. Jeleń Kazimierz Abram, mjr, KMed
  81. Josefberg Emil, por. rez., 2. psp
  82. Judelman Bernard, ppor.
  83. Junowicz Abram, ppor. rez., 79. pp
  84. Jurkiewicz Dawid
  85. Jurkowicz Dawid, mjr rez.
  86. Jurkowski Kondrat, kpt. zawodowy, KMed, 81. pp
  87. Kafal Witold Roman, ppor. rez., 21. pp
  88. Kalwary Samuel, por. rez., 85. pp
  89. Kamieniecki Pinkus, ppor. rez., KMed
  90. Kamiński Jakub, kpt. rez., KMed
  91. Kanter Szymon, kpt. rez., KMed
  92. Kantor Miron vel Michał, major rez., KMed
  93. Kapliński Leon, ppor. rez., KMed
  94. Kapłan Baruch Jankiel
  95. Kapłański Henryk Leopold, ppor. rez.
  96. Katz Karol, kpt. rez., 4. bsap
  97. Kerner Jakub
  98. Kijak Natan, ppor. rez., KMed
  99. Klarner Józef, por. rez., KMed
  100. Kllein Edward, por.
  101. Klein Juliusz
  102. Kleinert Mieczysław Edmund, por. rez. art., oficer sztabowy I Korpusu OW
  103. Kochleffel Rudolf, kpt. rez., 5. Szp. Okr.
  104. Kon Simcha
  105. Kronz (Krenz) Rudolf, ppor.
  106. Krukowski Henryk, ppor. rez., 70. pp
  107. Lachowicz, lek. med. (?)
  108. Landau Bernard
  109. Landau Fabuian vel Zapolski Jerzy, ppłk. w st. spocz.
  110. Landau Mojżesz Berysz, ppor. rez.
  111. Landsberg Jakub, ppor. rez., KMed, 10. Szp. Okr.
  112. Lauterbach Artur, por. rez. art., 26. pal
  113. Lazx Leonard, ppor. rez. piech., 53. pp
  114. Lehrharft Dawid, kpr. rez., KMed, 5. Szp. Okr.
  115. Leiferv Adolf, ppor. rez., sztab 10. oddziału uzbrojenia
  116. Leinweber, por.
  117. Lenkin Szmuel
  118. Lerner-Steinberg Borys, ppor. rez. art., 27. pal
  119. Lewenter Markus Hirsz, por. rez. piech., 55. pp
  120. Lewiński Adam, kpt. zawodowy, 11. KMed.
  121. Lewinson Józef, ppor. rez., KMed, 10. Szp. Okr.
  122. Lewinson Szymon, ppor., KMed
  123. Liebe Henryk, ppor.
  124. Liliental Antoni Tadeusz, ppor. rez., 4. bpanc
  125. Lindenszat Juliusz Srul, kpt. rez., KMed, 10. Szp. Okr.
  126. Lipes Markus vel Mordechaj, por. rez., KMed
  127. Luxenburg Henryk, por.
  128. Luxenburg Jerzy Edward, ppor. rez., KMed, 3. Szp. Okr.
  129. Laszcz Feliks, por. rez., KMed
  130. Makowski Henryk, lek., zm. Smoleńsk
  131. Meissner Roman, por. rez.
  132. Mogielnicki Tadeusz, kpt. rez., KMed, 4. Szp. Okr.
  133. Morgulis Lewi vel Leon, por. zaw., administracja 7. Szp. Okr.
  134. Najburg Ruwin Mojżesz
  135. Nelken Jan Władysław, płk. w st. spocz., KMed
  136. Nelken Samuel, ppor. rez. piech., 27. pp
  137. Nierenberg (Nirnberg) Abraham, ppor. rez.
  138. Nusbaum (Nussbaum) Maksymilian, ppor. rez., KMed, of. sztab. I Korp. OW
  139. Osnos Jakub Zelman, ppor. rez., KMed, 9. Szp. Okr.
  140. Owczarek Aleksander, ppor. rez. KMed, 9. Szp. Okr.
  141. Pajewski Zygmunt (Zelig) vel Mozes, ppor. rez., KMed
  142. Pesche Henryk, mjr zaw., KMed
  143. Perec Hilary, por. rez., 7. pp
  144. Perlitz Zygmunt, kpt. rez.
  145. Pircel Mieczysław, ppor.
  146. Poswolski (Pozwolski) Jakub, ppor. rez.
  147. Potascher Ignacy, por.
  148. Press Dawid, kpt. zaw., 20. pal
  149. Rafałowski Leopold, ppor. rez., KMed, 1 Szp. Okr.
  150. Rajszys (Reischys) Ryszard, por. rez.
  151. Rak Mieczysław, zm. 1940 r. w Komi
  152. Rawicki Benedykt-Benjamin, ppor. rez. piech., 31 pp
  153. Rebkun Izaak, ppor. rez. KMed, 10 Szp. Okr.
  154. Reiss (Reise) Józef, ppor.
  155. Rogoziński Jerzy, mjr
  156. Rogoziński Mieczysław Roman, por.
  157. Rosenbaum Ludwik, ppor. rez.
  158. Rosenberg vel Rozenberg Józef Marceli, ppor. rez. art., 1 pa
  159. Rosenfeld Ignacy (Izaak), ppor.
  160. Rosengart Aleksander, por. rez. KMed, 1 Szp. Okr.
  161. Rosenzweig Aleksander, por. rez. piech., ofic. Sztab. IV OW
  162. Roszkowski Jerzy Józef, kpt. rez., KMed rez. sztab., 9. Szp. Okr.
  163. Retenberg Mieczysław Jan, por. rez. piech., 2 pp
  164. Rozen Samuel vel Stanisław, kpt. rez., KMed rez. sztab., 2. Szp. Okr.
  165. Rozengarten Samuel vel Stanisław, ppor. Rez., 18. pal
  166. Rubiner Emanuel, ppor. rez.
  167. Rubinstein Israel Michał, ppor. rez., KMed
  168. Rubinstein Jerzy (?)
  169. Rubisch Józef, ppor. rez., KMed, rez. sztab., 10. Szp. Okr.
  170. Rybus Mieczysław Józef, kpt. rez.
  171. Rylski Czesław, ppor. art. zawodowy, 22. pal
  172. Ryngrads (Ringak) Wolf, ppor.
  173. Sandauer Aleksander, ppor. rez.
  174. Sawicki Witold, ppor.
  175. Scharchaft Dawid (?)
  176. Schetezberg Eliasz, ppor.
  177. Schimel Szymon, ppor. rez., KMed, rez. sztab., 5. Szp. Okr.
  178. Schliezberg Juliusz, ppor. rez.
  179. Schulman (Szulman) Józef Mozes, kpt. rez., KMed, rez. sztab., 2. Szp. Okr.
  180. Siberstein Otton, por. rez. piech., of. szt. 5. ab. V OW
  181. Simchowicz Anatol, ppor. rez., 4. Szp. Okr.
  182. Singer Ludwik, ppor.
  183. Sliozberg Juliusz, ppor. rez., KMed, rez. sztab., 3. Szp. Okr.
  184. Słonimski Antoni, ppor.
  185. Stecki Leonard, por. rez.
  186. Steinberg Baruch, mjr, naczelny rabin WP
  187. Susmann Ezechiel, por. rez., KMed, rez. sztab., 6. Szp. Okr.
  188. Sylbersztajn Karol, ppor. rez., KMed, rez. sztab., 2. Szp. Okr.
  189. Szalenberg, por. rez. piech. (?)
  190. Szancer Maksymilian, ppor.
  191. Szeps Józef, por. rez., KMed, rez. sztab., 4. Szp. Okr.
  192. Szerszeń Jerzy, ppor. rez., 3. ptr.
  193. Szmalewicz Baruch
  194. Szmaistych Józef, ppor. rez., 13. pa
  195. Szmerner Szymon, por. rez., KMed, rez. sztab., 3. Szp. Okr.
  196. Szoistkiewicz Leon Dawid, ppor. rez.
  197. Szper Izaak
  198. Sztein (Stein) Leon, por.
  199. Sztern Manuel, ppor. rez., KMed, rez. sztab., 3. Szp. Okr.
  200. Szydłowski Henryk, mjr rez., KMed, rez. sztab., 4. Szp. Okr.
  201. Szymieńczyk Lazar, por. rez., KMed
  202. Tenebaum Jakub, ppor. rez.
  203. Tellerman Józef Icek, ppor., adm.,3. paplot
  204. Urlik Markus, ppor. rez., KMed, rez. sztab., 9. Szp. Okr.
  205. Verstanding Zygmunt, ppor. rez., rez. sztab., 1. Szp. Okr.
  206. Wajdenfeld (Weindenfeld), kpt. rez., KMed, rez. sztab., 1. Szp. Okr.
  207. Wajdenfeld Adam, ppor. rez.
  208. Wajkselfisz Paweł, por. rez. piech., 14. pp210.
  209. Wajnberg (Weinberg) Mojżesz, ppor. rez.
  210. Wajnryb Jerzy, ppor. rez.
  211. Wajsflajsz Szmul Stanisław, ppor. rez., KMed, rez. sztab., 1. Szp. Okr.
  212. Wamcer Jan Jakub, ppor. rez.
  213. Waschkowitzer Jerzy, ppor. rez.
  214. Weinbach Salomon, ppor. rez., KMed, rez. sztab., 10. Szp. Okr.
  215. Weingarten Witold, por. rez., 26. pp
  216. Weinsztok, ppor.
  217. Weinzicher Jan Jakub, ppor. rez., KMed
  218. Weller Jakub
  219. Widerszal Marceli, por. (kpt.?), jed. panc.
  220. Wigdorowicz Eliasz Herszm, kpt. rez., KMed, ofic. sztab. IX OW
  221. Windman, ppor.
  222. Winograd Henryk, ppor. rez., KMed, rez. sztab., 9. Szp. Okr.
  223. Wolcyniewicz Karol, ppor.
  224. Wysocki Stanisław Zachariasz, ppor., pp
  225. Wyszogród Stanisław, por. rez., KMed, rez. sztab., 1. Szp. Okr.
  226. Zaleski Szymon, ppor. rez., 14. pp
  227. Zusman Zygmunt (Ezechiel)
  228. Zwikelson, por. rez.
  229. Zwykielski Maurycy (Mojżesz), mjr rez., KMed, rez. sztab., 8. Szp. Okr.
  230. Zymcha (Symcha) Roch, ppor.

Wstęp: Martyna Grądzka-Rejak
Lista na podstawie: Benjamin Meirtchak (Majerczak), Żydzi – żołnierze wojsk polskich polegli na frontach II wojny światowej, Warszawa 2001
Zdjęcie: Janusz Wąż